Materiaal

Om de sport ‘pétanque’ goed te kunnen spelen heb je officiële wedstrijdboules nodig, geen zogenaamde ‘camping-boules’ die je in de bouw- of supermarkt koopt en glimmen alsof iemand ze net urenlang heeft opgepoetst. Camping-boules zijn een soort van spelvervalsing en wel om de volgende redenen:

Camping-boules zijn gemaakt van zeer zachte inferieure metaalsoorten, ook voldoen ze veelal niet aan de gestelde gewichtseisen.

Stel: een speler met wedstrijdboules voert het perfecte schot uit op een camping-boule  dan zal het resultaat echter verre van perfect zijn. Omdat de camping-boule uiterst zacht is zal deze de kracht van het schot met de harde wedstrijdboule niet in een gelijke mate absorberen. Ter illustratie: het is een beetje het idee van met een basketbal op een pingpongbal schieten. De pingpongbal vliegt wel weg maar de basketbal vliegt net zo hard (of zelfs harder) mee.

Een wedstrijdboule wordt met zorg gemaakt, is uitgebalanceerd en als dusdanig gecertificeerd door de fabrikant. Zou je een wedstrijdboule exact in tweeën delen dan is de ene helft net zo zwaar als de andere en zie je dat ook de wanden van de boule een gelijkmatige dikte hebben. Ook zul je geen luchtbelletjes in het metaal zien of losgeschoten stukjes metaal in de kern van de boule (lees: een boule is hol). Zou je een camping-boule doormidden delen dan kan het zijn dat het ene deel 60% van het totaalgewicht is en het andere deel 40%. Ook zul je zien dat de wand van de camping-boule niet gelijkmatig van dikte is waarbij het waarschijnlijk is dat je luchtbelletjes en losgeschoten stukjes metaal ziet.

Samengevat: camping-boules zijn ongebalanceerd maar bovenal ook niet gecertificeerd waardoor je er geen officiële- maar ook geen interne toernooien mee mag spelen!

Camping boule                                                             Wedstrijdboule

Een wedstrijdboule heeft een minimaal gewicht van 650 gram en een maximaal gewicht van 800 gram. De minimale diameter is 70,5 millimeter en de maximale 80,0 millimeter.

In elke wedstrijdboule is een serienummer, het gewicht en het merk gegraveerd. Zonder deze gegevens is het een vrije tijdsboule. Met een vrije tijdsboule mag je op officiële toernooien en competities niet spelen! Het serienummer mag overigens niet onleesbaar zijn anders kan een scheidsrechter de boule afkeuren waarna je niet meer verder mag spelen (tenzij je nog een andere set boules hebt die wel voldoet aan de regels).

een gladde boule                                                        boule met ringversiering

Er bestaan gladde boules, die worden meestal door schutters gebruikt, en boules met verschillende soorten ringversiering. Die worden door de plaatsers gebruikt.

Een pointeur speelt vaak met kleinere boules dan een schutter en gebruikt boules met veel ringversieringen om op die manier een betere grip op het terrein te krijgen. Met iets kleinere boules is het voor de pointeur ook eenvoudiger om met effect te spelen.

Een schutter speelt meestal met grotere, zachte boules. Zachte boules zorgen ervoor dat de boules meer demping hebben waardoor deze na het schot minder ver weg springen.

Officiële wedstrijdboules koop je bij een goede, veelal wat grotere sportzaak of bestel je online via www.obut.com/nl, in ieder geval niet bij een bouw- of supermarkt (mits je in Frankrijk bent! 😉).

Het but is van hout, meestal buxushout, of van kunststof. De toegestane doorsnee is minimaal 25 millimeter en maximaal 35 millimeter. Het mag verschillende kleuren hebben en is rond.

Het but is in verhouding aanzienlijk kleiner dan de boules.

Het kiezen van de juiste boules

Het kiezen van de juiste boules hangt samen met een aantal zaken:

• De grootte van je hand.
• De rol die je wilt vervullen in het team.
• ‘Het gevoel’.

Het is belangrijk dat je boules kiest die goed in je hand passen: ongeveer half erin en half erbuiten, zoals getoond op het plaatje hieronder.

Een goede grip is essentieel voor een goede worp.

Om dit te testen pak je de boule vast met twee handen. Omsluit vervolgens de boule. Deze dient nu volledig omsloten te worden door beide handen, duim tegen de wijsvinger. Deze test biedt overigens géén enkele garantie dat je ook daadwerkelijk de voor jou meest geschikte boules aanschaft. Het is slechts een richtlijn die het wat makkelijker maakt om  zogezegd ‘door de bomen het bos te vinden’.

Beginners moeten zeker geen extreme maten nemen: de maten van een tussenpersoon (milieu) zijn dan het meest geschikt: 710 of 720 gram, 1 of 2 groeven, 73 of 74 mm, 125 kg/mm².

Een schutter kiest een bal waarmee hij goed kan schieten (door de lucht). De daarvoor geschikte bal is makkelijk te gooien en meestal ook lichter (< 720 gram). De boules van een schutter zijn vaak glad, zonder groeven, waardoor ze minder last ondervinden van (lucht-)weerstand en wervelingen. De boules van een schutter zijn meestal groter (rond 76 millimeter) waardoor de kans groter is te raken. Ook zijn de boules van een schutter zachter (110 kg/mm2) waardoor ze beter schokken absorberen en daardoor beter blijven liggen.

Voor wie het niet gelooft: boules slijten flink bij het spelen vooral bij intensief gebruik! Het verdwijnen van de inscripties geeft al aan, dat het gewicht van de boule niet meer beantwoordt aan wat er op staat (stond), afgezien nog van zijn balans en wat het merk betreft. Het merk dient het voor te komen op de lijst van goedgekeurde merken van de NJBB

Werphoudingen

Een goede worp is er één waarbij het lichaam in balans is en de beweging die het lichaam maakt beheerst maar vloeiend is, zonder onderbreking.

Het is ook bijzonder belangrijk de boule goed na te wijzen, met de vingers gesloten tegen elkaar en de vlakke hand wijzend in de richting (lees: baan) die de boule moet afleggen naar het but of de te schieten boule.

Pétanque kent slechts twee manieren waarop men de boules speelt: zittend (gehurkt) of staand. In beide gevallen blijven de voeten aan de grond.

Zowel in de gehurkte als staande positie zijn er diverse manieren waarop men een boule kan spelen. Een speler kan plaatsen om een punt te scoren maar een speler kan ook schieten om het punt te scoren of om één of meerdere boules (en daarmee punten!) van de tegenstander weg te spelen.

Bij plaatsen en schieten zijn er verschillende manieren om dit te doen.

Warming-up

Net als bij iedere sport is het verstandig ook bij pétanque een korte warming-up te houden. Tenslotte is een ‘warm’ lichaam meestal ook een soepel lichaam. Garanties biedt het echter niet …